اسم های آذری پسرونه به همراه معنی

نام های آذری پسر همراه با معنی

 

• حرف الف :
• آباقا : عمو، دوست، نخ و یا ریسمان بافته شده از گیاه کتان (از نام های کهن)
• آبانوز : درخت آبنوس
• آتا : مرد اولاددار، صاحب فرزند، پدر، اجداد، نیاکان، عنوانی برای مردان سالخورده در خور حرمت
• آتابک : دایه، مربّی
• آتابَی : دایه، مربّی، لَلِه
• آتامان : فرمانده، رهبر، سرگروه، سرکرده
• آتای : شناخته شده ،بارز ،آشکار و معلوم شونده
• آتایمان : شهیر،معروف
• آتلی : شناخته شده،مشهورشده، کسی که اسب داشته باشد
• آتون : جسور،دلیروقهرمان
• آتیق : جسورودلیر،مشهور،نیرومند؛ چالاک
• آتیلا : مشهور،شناخته شده
• آجار : مهاجم ،غیور،زبردست وماهر
• آجاراٶز : راستگو ،پایبند به عهد وپیمان
• آجاسوی : اجداد نیرومند ، نیاکان شهیروشناخته شده
• آجارمان : باغیرت
• آجای : آنکه قادر به مباحثه باشد ،سخنگو،دستگیر کننده ،راه گشاینده
• آجلان : کسی که ازخود غیرت نشان دهد
• آجونال : به اندازۀ دنیا،احاطه کننده ودربرگیرندۀ هر چیز
• آچیق اَل : جوانمرد ،نیک خواه ،مردانه
• آدا : خشکی که هرچهارطرفش راآب فراگرفته باشد،جزیره
• آدار : جدا کننده ، تحلیل گر،دلیر ،شجاع
• آداش : دارای نام مشترک،دوست ورفیق ،صداقت داشتن ،هم کلام بودن
• آداق : مالی که بخشش آن در قبال برآورده گشتن حاجتی وعده داده شود (نذر)
• آدال : مشهورشده
• آدالان : شناخته شده، صاحب شٲن وشهرت
• آدای : به معنی نامزدی برای ازدواج ، کاندیدا برای امور انتخاباتی و با احراز یک وظیفۀ خاص
• آدسای : محترم ،دارای نام لایق ودرخورحرمت
• آدلان : معروف شو،اسم نیگوکسب کن
• آدلی : نامدار،معروف ومشهور
• آدی سٶنمه ز : آنکه نامش همیشه ماندگارباشد
• آرات : دراصل« اَرَت» است مردان ،جنگجویان ،جسور ،بی باک
• آراز : سعادت ،خوشبختی ،لذّت ،خشنودی،آرامش ،اطمینان
• آرتام : ارزش،قیمت،برتری،مزیّت،خصوصیّت،ویژگی
• آرتوم : تلاشگر
• آرتون : جدّی
• آرزیق : ابرارواولیا ؛زاهد،تارک دنیا،انسان نیکوخصال
• آرسلان : شیرغرّان
• آرقان : بسیار ،جمع ،تعداد زیاد
• آرقون : صاف ،پاک شده ،برگزیده شده
• آرکان : فراوان،بی حدّ وحصر،کمند،کمرکوه ،پشت ،غالب
• آرکیش : خبربَرَنده ،پیک،خبرچی،قاصد،رهبرکاروان وگروه
• آرمان : بی باک وجسور،توانا،خواسته،آرزو،هوس
• آروز : بزرگ،هدف،انسان با تجربه وخوش یُمن،کسی که خسته واز طاقت افتاده باشد
• آسال : دارای اصالت،اساس،شالوده،پایه وپی،برتروحائزاهمیّت
• آسلان : شیر،دلیر،قوی،جسور
• آشار : آذوقه،خوراک،غذا
• آشام : رتبه،درجه،مرتبه،مرحله
• آشکین : قایق آینده،آنکه موفق به پیشروی شود،فراوان وافزون
• آغا : محترم وبزرگوار،سرپرست خانواده یاطایفه،ریش سفیدقوم
• آغابالا : اولاد عزیز،فرزند گرامی ودوست داشتنی
• آغاجان : دریا دل، دارای عزت و حرمت زیاد،نیرومند،شخص گرامی ودوست داشتنی
• آغار : مرد سپید رخ،قهرمان سپیدروی ،جوانمرد جسور،چالاک ،پارۀآتش
• آغازال : شخص مسنّ محترم وریش سفید
• آغازَر : آقایی همچون طلا
• آغاسَف : شخص محترم ،باعزت وگرامی
• آغامیر : رهبر محترم ،امیر ویا رئیس بزرگ
• آغایار : بزرگ وشایسته حرمت ،رفیق صادق ،دوست ،محبوب
• آفشین : لباسی که به هنگام رزم پوشند ،نیزه
• آک بولوت : ابرسفید رنگ
• آک پای : سهم ویا بخش خالی ازهر گونه حرام ،سهم حلال
• آکتان : سپیده ،وقت طلوع خورشید در سحرگاهان ،میدان ،فضای باز
• آکتای : مایل به سفیدی ،شبیه رنگ سفید
• آک دنیز : دریای مدیترانه واقع در جنوب غرب کشورترکیه
• آک شیت : خورشید ،نور آفتاب دارای صورتی نورانی ،آنکه سیمایش نورانی ودوست داشتنی است
• آلا : دارای رنگهای گوناگون ومختلط
• آلاتان : به سرخی گرائیدن ویاروشن شدن افق درسحرگاهان
• آلاز : شعله ،اخگر،برافروختن وسرخ گشتن
• آلاو : شعلۀ آتش
• آلپ : قهرمان ،دلاور،پهلوان ،ماهر،جسور،شجاع ،جوانمرد
• آلپ آیا : دلاور وجنگجوی مقدّس
• آلپار : دلیر ،سربازجسور،مرد شجاع
• الپ سو : سپاه جسور،قشون بی باک،سرباز شجاع
• آلپ سوی : آنکه از سلاله ونسل قهرمانان باشد ،دارای نیاکان واجداد دلیر
• آلپ کارا : پهلوان نامدار ،قهرمانی که مایۀ ترس سایرین است ،جسور
• آلپمان : شخص جسور ،شجاع ،قهرمان
• آل تاچ : تاج درخشان،تاج برّاق ودرخشنده
• آلتای : طلا،نگین سنگی،باارزش،اصول ،متد،تدبیر،درختستان ویا بیشه زارمرتفع ،کوه بلند ورفیع
• آلتون : طلا
• آلتونجو : زرگر،طلافروش
• آل سوی : دارای اصل ونسب نیکو،آنکه ریشه واجدادش نجیب اند
• آلقان : ستودن وتمجید کردن،به شهرت رساندن،خوشبخت ساختن،فاتح ،ضبط کننده
• آلقو : ازاسامی کهن است،کلاً وتماماً،همه ،یکپارچه
• آلقین : محکوم کردن ،متّهم نمودن ،تجمّع ،دریک جا اجتماع کردن
• آلیشیک : عادت کرده ،خو گرفته ،آنچه که شعله ور گشته وبه سرخی گراید
• آنار : نامی است بسیار کهن ،به خاطر آورنده
• آند : قسم ،دلیلی برای ابراز واثبات صداقت کلام
• آنلار : فهمیده ،درک کننده
• آنیت : مجسّمه ،تندیس یاد بود
• آوجی : شکارچی ،صیّاد
• آیاچی : محافظت کننده ،حامی وپشتیبان ،دلسوزوغمخوار
• آیاز : از اسامی کهن ،تمیز ،روشن ،شب زمستانی بسیار سردی که آسمانش صاف ومهتابی باشد
• آی بار : براق ،نورانی ودرخشان همانند ماه ،با هیبت ،ترسناک
• آی بَرک : درخشان همانند ماه ،استوار وبی نقص ،نیرومند،پایدارو باوقار
• آی دَنیز : « آی » و « دنیز »
• آیدین : روشن ،واضح ،درخشان ،آشکار
• آیقین : آنکه از فرط علاقه مدهوش گردد ،حیران ،شیدا ،عاشق
• آی کاچ : ناطق ،سخنگو،خواننده ،شعر،شاعر
• آیما : به خود آمدن ،بیدار شدن
• آیماز : غافل ،بی خبر ، بی رنج وغصّه
• ائرتَن : شفق ،صبح هنگام ،فجر
• ائرکین : آزاد ورها ،مستقل
• ائریشمَن : آنکه به هدفش رسد ،نائل آینده ،ملحق شونده
• ائل : خلق ،جماعت،انسانها،دولت،سرزمین وولایت
• ائل آرسلان : شیر ایل وطایفه ،جوانمرد وجنگاورمیهن
• ائل آلان : فتح کنندۀ ممالک ،کشور گشا
• ائل اوغلو : پسرایل وعشیره ،اولاد وطن ،پسربیگانه ،غریبه ،ناآشنا
• ائلبارس : پلنگ ایل
• ائل باشی : رئیس ورهبرایل ،مدیر وراهنمای قوم وطایفه، والی
• ائل تَن : متناسب وسازگارباایل وقبیله ،تابع عادات ورسوم وآئین های متداول درایل
• ائل دار : دارای ایل وسرزمین ومملکت ،ایلی که جا ومکانی دارد ،صاحب وحاکم قوم وخلق
• ائل داش : هم ملیّت ،هم نژاد
• ائل سئوَن : دوستدار میهن وقوم ،خواهان خلق ومرز وبوم
• ائلسس : ندای ایل ،ندای خلق
• ائلشاد : حکمران ایل ،شادی وسرورمردم
• ائل شَن : مسرور وشاد شونده به همراه طایفه وایل ،مایۀ شادی وسعادت خلق،خوشحال وشاد کننده
• ائلمان : سمبل ونشانۀ ایل
• ائل میر : آقاوسرورایل ،امیروراهبرورئیس طایفه وخلق
• ائل یار : دوستدار قوم ،یاور وپشتیبان ملّت
• ائلیاز : بهارایل ،مایۀ خرّمی ونشاط سرزمین
• ائلیگ : حکمران ،پادشاه
• ائوگین : همراه باتعجیل ،بدون تأخیر،عجولانه
• اَبروک : دارای ثبات ودیانت،صبورواستوار
• اَتابک : دایه، مربّی
• اَر : مرد ،قهرمان ،جوانمرد ودلیر،مورد اعتماد ومقیّد به کلام خویش
• اَرال : قهرمان ، آنکه جوانمرد وشجاع باشد
• اَرتاج : قهرمان تاجدار
• اَرتاش : جوانمرد
• اَرتان : مرکب است ازدو کلمه «ار»و«دان»یعنی صبحگاه ،سپیده دم،هنگام شفق
• اَرتایلان : زیبا ،ظریف وباطراوت ،جوان خوش قدوقامت
• اَرتَک : همچون مرد ،همانند قهرمانان
• اَرتَم : ادب وتربیت ،ارکان،درک وشعور
• اَرتوران : قهرمان توران زمین ،جوانمرد وپهلوان توران ،تورانی
• اَرتوز : انسان راستین ،قهرمان حقیقی
• اَرچئویک : بسیار جلد وچالاک ،تند وتیز،جوانمردی که سریع بجنبد
• اَرچین : دارای ناموس وشرف،پهلوان وقهرمان حقیقی ،جوانمرد واقعی
• اردالان : کسی که سریع ضربه می زند
• اَردَم : شایستگی ،فضیلت ،راستی
• اَرَز : سکوت وآرامش ،خوشبختی ،لذّت
• اَرسان : شهیر،معروف وشناخته شده
• اَرسَل : دلیرهمچون پهلوان
• ارسلان : شیر دلاور
• اَرسومَر : قهرمان سومری ،مردی که از تبار سومریان باشد
• اَرسوی : آنکه ازتبار ونسلی قدرتمند وجوانمرد باشد
• اَرسین : قهرمان وجسور باشد ،مرد باشد
• اَرشاد : حکمران دلاور
• اَرشان : دلاور نامدار ،جوانمرد شهیر
• اَرشَن : خوش بخت واقبال ،شادمان
• اَرکال : بیانگر آرزوی جسارت ودلاوری است
• اَرکوت : انسان خوش یمن ومبارک
• ارگون : دلاور وقهرمان زمانه
• اَرگونَش : جوانمرد خورشید ،مرد آفتاب
• اَرگیل : جوانمردان ودلاوران ،مردان
• اَرَم : خواسته وآرزو ،رضایت داشتن
• اَرمان : مرد جسور وبی باک ،قهرمان
• اَرونات : انسان با نظم وترتیب،بااخلاق
• اَرییلماز : بی امان ،استوار وباصلابت
• اَزَگی : نغمه ،آواز،آهنگ یا ملودی ،مقام موسیقی ،اصول وشیوه
• اَژدر : اژدها،قوی وقدرتمند ،مهیب وترسناک ،جسور
• اَفشار : آنکه کاری راسریع وصریح انجام و مشکلی را حل نماید،نام یکی از بیست وچهار طایفه اوغوزها
• اَمراح : دوست داشتن ،شیفته و واله گشتن ،عاشق وشیدا شدن
• اَمران : دوست داشتن ،حُبّ،رفاقت کردن
• اوبچین : اسلحه
• اوجامان : بلند مرتبه ومعظم
• اوچار : آنکه قادر به پرواز کردن باشد
• اوچکان : پرواز کننده
• اوچکون : جرقه یا ریزۀ آتش
• اوچمان : خلبان ، پرواز کننده واوج گیرنده
• اورآلتای : شبیه به تپه ،نظیر قلعه
• اوراز : هدیه ،بخت ،طالع
• اوراقان : جنگ جو ،ستیزکننده
• اورال : تپّه دار ،مکانی مرتفع نظیر تپّه
• اورام : محله ،راه عریض وپهن
• اوران : ندا،آوا قول والتزام ،هنر
• اورتاچ : قسمت،سهم،بخش
• اورخان : خان قلعه و دژ،خان اردو گاه ،خان شهر
• اورشان : نبرد ،ستیز ومبارز ،نزاع طلب
• اورقا : درخت بسیاربزرگ وتناور
• اورکمَز : بی باک ونترس ،جسور
• اورکوت : دژ یا قلعۀ مقدّس ،اردوگاه مقدّس ،استحکام شریف
• اورکون : ساختن مسکن برای خویش ،ایجاد اقامتگاه
• اورمان : بیشه ،جنگل
• اوروز : هدف ،بخت ،طالع
• اوروش : نبرد ،ستیز،جنگ ،محاربه
• اورون : تخت وتاج ،مکان خصوصی وشخصی ،مقام ورتبه ای والا
• اوزان : شاعرمردمی ،عاشیق
• اوزتورک : ترک توانا ومجرّب،شخص بسیارزیبا،انسان قدرتمندونرم خوی
• اوزحان : خان آزاد،خان مستقلّ وغیر وابسته،خان رستگارشده
• اوزگون : متأسف گشتن ،معذّب شدن
• اوزمان : بالغ شده ،تکامل یافته ،بزرگ شده ،رسیده ،متخصّص ،خِبره واهل فن
• اوزه ک : الماس ،جواهر
• اوسال : عاقل،مثمرثمر،باتدبیرمحتاط
• اوغان : خداوند،قادر،حکمران،خدای صلح وآشتی،قوی و نیرومند،کائنات
• اوغلا : جوان ،جسور ،قهرمان ،جوانمرد
• اوغوز : نخستین شیری که ازسینه مادرتراوش میشود یا همان آغوز ،پاک آفریده ،انسان ساده عادی
• اوفلاز : بسیارزیبا ،نفیس ،نجیب
• اوفلاس : مرتفع ،جسور،جوانمرد،بی باک
• اوقتای : اوکتای
• اوکار : پرنده ای است ماهی خوار با کاکلی به شکل تیر یا پیکان برسرش
• اوکتام : مغرور ،باوقار ومتین
• اوکتای : نظیرتیر ،قوی وقدرتمند ،خشمگین
• اوکسال : منسوب به تیر،همانند تیر
• اوکمان : کسی که همچون تیرسریع وتیزتند حرکت کند
• اولقون : بالغ ورشید ،رسیده
• اولوتورک : ترک بزرگ ،ترک قدرتمند
• اولوجا : بزرگ ،تاحدودی قدرتمند ونیرومند
• اولوسیار : یارویاورملّت
• اولوشان : مشهور، دارای نام وشهرت
• اومار : چاره، علاج ،امید
• اوموتلو : امیدوار ،آرزومند ،منتظر
• اومود : آرزو ،توقع ،امید
• اومید : آرزو ،آمال وخواسته
• اونال : صاحب نام،دارای شٲن ومنزلت
• اونای : مناسب ،کارآمد ،پسندیدن
• اون تورک : ترک شهیروسرشناس ،ترک پرآوازه
• اونساچ : آنکه آوازه ونامش فراگیر باشد
• اونلواَر : مرد سرشناس ،جوانمرد صاحب نام
• اونور : باعظمت ،افتخار ،اعتبار وسربلندی ،نیرومند
• اویار : متناسب ،مطابق ،نظیر
• اویقار : پیشرفته ومتمدّن ،متعالی
• اویقان : متناسب باچیزی یا کسی،هماهنگ ومطابق
• اویقو : تناسب ،هماهنگی ،تطابق
• اویقور : دارای تطابق،متّفق
• اویقون : متناسب،مطابق ،هماهنگ
• ایل آرسلان : شیرسرزمین وایل ،جسور وقهرمان
• ایل آیدین : « ائل » و « آیدین »
• ایل بای : والی ،امیرولایت
• ایلحان : پادشاه ،حکمران ،امپراتور
• ایلدیریم : صاعقه ،آذرخش،تند وتیز
• ایلقار : یورش، تهاجم، حمله، حرکت تند و تیز و عهد و پیمان
• ایلقاز : سلسله جبالی در شمال آناتولی
• ایلکین : اولین،نخستین،پیش ازهمه
• ایمگه : خیال ،تصوّر،نشان وعلامت
• ایمیر : شفق،مقدّمه ،بسیار نیکو وعالی
• اینان : باور کردن ،اطمینان نمودن
• اینجه : چیزی که باظرافت وزیبایی بر رویش کار شده باشد ،نفیس
• اٶتکم : از خود راضی ،متکبّر ،کلّه شق ومغرور ،مرد پردل وجراَت
• اٶتکون : برتر ،مقاوم وپایدار
• اٶجال : انتقام گرفتن،تلافی نمودن
• اٶدول : انعام ،بخشش وارمغان
• اٶرگین : تاج وتخت ،تخت سلطنت
• اٶزآک : سیّار ،جاری شونده
• اٶزال : خالص ،خاصّ،عصاره ،مایه
• اٶزبایار : بزرگترین ؛عالی ترین
• اٶزبیر : تک ،یگانه ،واحد
• اٶزَت : خلاصه ،چکیده ومختصر
• اٶزتک(اُزبَک ) : جسور،دلاوروپردل
• اٶزتورک : ترک مادرزاد وخالص ،ترک عزیز و دوست داشتنی
• اٶزداغ : متین وباوقار همچون کوه
• اٶزگور : آزاد،رها ،مستقل ،غیر وابسته
• اٶزمان : نزدیک به خود ،گرامی ،با شخصیت
• اٶکتَم : مغرور ،کله شق،جسور
• اٶکتو : مدح وستایش ،تعریف و تمجید
• اٶکمَن : بسیار ذکاوتمند ،مرد عاقل
• اٶگون : درک کننده ،دقیق،وهله یا نوبت
• اٶگونچ : شٲن وشرف ،مدح و ستایش
• اٶلچَن : سنجیده
• اٶلمز : فناناپذیر ،جاودان
• اٶنال : به پیش آمدن ،به عنوان رهبر وجلوه دار بودن ،پیشگویی نمودن
• اٶنجَل : پدران ونیاکان که پیش تر می زیسته اند ،گذشتگان ، راه گشا
• اٶندَر : رهبر،جلوه دار،راهنما،لیدر
• اٶنَری : عقیده وطرزفکر،پیشنهاد
• ادلار
• امره
• الشن
• الین
• آیدین
• آیهان
• الیاد
• حرف ب :
• بابک : بابای کوچک،نام یکی از قهرمانان آذربایجان
• بابور : دراصل ببراست حیوانی درنده وگوشتخوارازتیره گربه سانان
• بارقین : سیّاح ،گشت و گذارکننده ،آنکه راه رفته رادوباره بازنگردد
• بارلاس : جنگاور،نبرد کننده،جوانمرد دلیر،قهرمان جسور
• بارلاک : پناه گاه،جان پناه،سر پناه
• باریمان : غنی،مالداروثروتمند
• باشار : ازعهدۀ انجام کاری برآمدن ،قادربودن،مهارت یافتن
• باشال : پیشرو،آنکه دررٲس سایرین باشد،ارشد
• باش قارا : صاحب قدرتی عظیم،رهبرقدرتمند
• باشکان : مدیر، سرپرست، رئیس و یا رهبر یک تشکیلات، مٶسسه، اداره ویا جمعیتی خاصّ
• باش کایا : صخرۀ عظیم ،قدرتمند
• باشمان : مدیر،رهبر،سرپرست
• باغاتور : دلیر،شجاع،جوان مرد
• باکمان : مفتّش،بازرس،ناظر
• بالازر : فرزندی همانند طلا،اولاد زیبا
• بالاش : فرزند کوچک
• بامسی : عقاب،پرنده شکاری،طرلان
• باولی : جوجه شاهین ویا بازاهلی شده ودست آموز
• بای : عالیقدر،عالی جناب،غنی ومالدار
• بایار : دارای نام وجاه، شهیر،بلند مرتبه
• بایازید(بایزید) : ارمغان الهی،پدری که خداوندعطایش نموده باشد،شخص کارآمد،باهوش وذکاوت،توانا
• بای بَک : آقای بزرگواروغنی
• بایتور : بِیک ،همانند بیک،لایق حرمت،عالیقدر،ثروتمند
• بایتوک : دارا،غنی،ثروتمند
• بایرام : روز به یاد ماندنی مثل روز ملّی،تاریخی ،دینی و.. که به یاد بودش جشن بر پا گردد
• بایسان : دارای شٲن ومنزلت ،بسیارمحترم،شهیر،بزرگوار،غنی
• بایول : برگزیده،لایق حرمت،مُعَظّم،غنی ودارا
• باییر : تپّه ،دامنه کوه،کوهپایه،گذرگاه،باریکه تنگ ودرازبین دوکوه
• باییندیر : آنکه به حدّ تکامل وتعالی رسد،ترقی کننده
• بَرکمان : نیرومندوقوی،انسان استوار و مقاوم
• بَرکیش : سالم وبی نقص بودن،سفت وسخت شدن
• بَرگین : مقاوم واستوار،محکم وپابه جا،بی نقص،نیرومند
• بَکمات : متشکل ازکلمات «بَی» و«محمد» است ازاسامی متداول درمنطقه ترکمنستان
• بَکمان : محکم ،استوار،سخت،مقاوم وسالم،انسان نیرومند
• بن تورک : من ترک هستم(دلی ،جسوروجوانمردم)
• بوداق : شاخه هایی که ازتنه درخت رشد می کنند،تَرکه
• بوراک : کویر،مکان غیرقابل کشت وزرع
• بوران : کولاک،باران شدیدی که همراه با رعدوبرق بارد،برف وبوران، هوای برفی
• بورقوت : نوعی شاهین شکاری
• بورکوت : عقاب
• بولات : فولاد،پولاد
• بولاق : چشمه یامنبع آبی که اززمین جوشد
• بویسال : وابسته ومرتبط با قدوقامت،راست قامت
• بویسان : راست قامت،رشید وبرازنده،خوش قدوبالا
• بَی : حاکم یک مکان،رئیس،سردَمدار،تحصیل کرده، داماد، بعضاً به جای عناوین آغاوجناب
• بَیاض : کاملاً سفید
• بیلتان : عالم،آنکه بواسطۀ دانش ومعرفتش کسب شهرت نماید
• بَی لَربَی(بیگلربیگ) : عنوانی بود که درقدیم به حاکم یک ولایت اطلاق می گردید،والی،ناظر
• بیلسای : به خوبی آشکارشونده،آنکه بدلیل معلومات ودانشش شناخته شود
• بیلگن : صاحب معلومات وسیع،عالم ،باسواد
• بیلَن : داننده ،فهمیده ،صاحب قوۀ ادراک وشعور،متوجّه شونده،خبردار
• بیلیک : علم ،سواد وآگاهی
• بٶیوک : آنچه که از لحاظ حجم،تعداد،مقدارومقیاس بزرگ ودرشت باشد، حجیم،دارای اهمیّت
• حرف پ :
• پاشا : فرمانده کل قوا،متین وباوقتر
• پاکمان : انسان پاک وصاف،بی گناه
• پَک آلپ : جوان متین وباوقار،قهرمان استوارومقاوم
• پَک اول : محکم وقوی باش
• پَک شَن : بی نهایت شادمان ومسرور
• پَکین : کسی که موردشک وسوءظن سایرین نباشد،به وضوح نمایان شونده
• حرف ت :
• تئزآل : جَلدوچالاک،سریع وچابک
• تئزآی : ماه عجول،ماهی که درابتداآید
• تئلمان : زبانشناس،ادیب
• تاپار : پرستش کننده،عبادت کننده
• تارکان : پراکنده،پریشان،پاشیده شده
• تاشکین : سیل،داشقین،جوشان وخروشان
• تالای : اقیانوس،دریا،رودبزرگ،دریای بزرگ
• تالو : برگزیده شده،ممتاز،پسندیده،زیبا
• تامال : کامل وبی نقص،یکپارچه،مکمل
• تامقا : مُهر،نشانه،علامت
• تان : شفق،سپیده،دم،معجزه
• تان آیدین : سفید شدن افق
• تان پینار : چشمه یا منبع آب غیرعادی،چشمه فجر
• تانری وئردی(تاری وردی) : عطاشده ازجانب خداوند،بخشیده شده ازسوی پروردگار
• تان سئو : شیفته وعاشق معجزه ها
• تان سئوَن : شیفتۀ عجیب
• تانیل : شهیر،سرشناس ومشهور
• تایاق(دایاق) : پایه،بنیان واساس،تکیه گاه
• تایان : تکیه دادن،مطمئن بودن
• تایلان : خوش قدّوقامت
• تایماز : پابرجا،استوار
• تَجَن : بُز کوهی
• تک سوی : ازنسل وریشه ای واحد،خالص
• تَکفور : حاکم امیر،حکمران
• تَکیل : تنها،واحد،مفرد،تک
• تَکین : واحد،یگانه،بی همتا،مفید
• توپراک : خاک،زمین،اَرض،سرزمین
• تورال : ثابت،نامتغیّر،ماندگار و زنده
• تورقان : سالم وتندرست،سرحال وفعال
• تورک آرسلان : شیرقوی وقدرتمند،ترکی که چون شیرقدرتمندوقوی باشد
• تورک(ترک) : نیرو،قوّت،قدرت،قوی
• تورک سوی : صاحب اجداد ونیاکان ترک
• تورک ییلماز : ترک جسوروبی باک
• تورَل : مرتبط باحق وعدالت،عادل
• توزون : صبوروحلیم،لایق وشایسته،درست،مطابق ودارای تناسب،منتظم
• توغار : سمت مشرق،خاور
• توغان : عقاب
• توکتاش : سنگ عظیم وبزرگ،دارای استقامت،مقاوم
• توکتای : مقاومت کننده،بردباروصبور
• تولقا : کلاه خود،کلاه آهنین
• تونچای : محکم وسفت وسخت،مقاوم وقوی
• تویقان : شاهین،لاچین
• تیلاو : بهادرودلیر
• تیمور : آهن،غیرشکننده
• تٶرَل : متناسب بااخلاق
• تٶکمَن : زیبا،برازنده
• حرف ج :
• جئیحون : نام قدیمی رود« آمودریا»،خروشان وجوشان
• جوشار : به هیجان آینده،ازخودبی خودشونده،خروشنده،لبریزو مالامال،غرّان
• جوشغون : جوشان وخروشان،همواره درهیجان،غرّنده،لبریزشونده،سریع وشتابدار
• حرف چ :
• چئویک : چالاک وزیرک،جَلد،سرزنده،ماهروزبردست،تندوتیز،محکم و نیرومند و استوار
• چاپار : قاصد پیک ،چاپار؛خالدار،لکّه دار،دارای پوست ومویی سفید،زالی
• چاپکان : آنکه دائم در حال حرکت باشدویک جا نایستد،مهاجم
• چاچا : کماندو،دونده ،دریانورد با تجربه و ورزیده(به اصطلاح گرگ دریا)
• چارمان : انسان خنده روومتبسّم ،بشّاش ومهربان
• چاروم : درخت چنار
• چاغماق : شعله شونده،جرقه زدن،فندک،آلتی که ایجاد جرقه کند
• چاقین : آذرخش،صاعقه
• چاکار : دیوارقلعه،رعدوبرق
• چالیش : نبردوجنگ،مبارزه،محاربه
• چام : درخت کاج
• چانتای : همانند شفق،نظیرشفق،زنگ ،دارای صدایی مانندزنگ
• چانقا : نوعی تله،دام،پنجه،نجیب،بااصال ونسب
• چاولان : آبشار،شلاله،معروف،چاوالان
• چاووش : راهنما،جارچی،گروهبان درارتش،سرکارگر
• چووغون : بوران ،کولاک وبرف شدید ی که سرعتش از یکصدوبیست کیلومتر در ساعت تجاوز کند
• چینار : درخت چنار
• حرف ح ، خ :
• حاق تان : آنکه راستین ودرستکارباشد ،منصف،طرفدارحق وحقیقت
• خاقان : خان بزرگ،خان خانان،شاهنشاه و امپراتور
• خان : سلطان ،شاهنشاه ،حکمران
• خانیم ناز : نازنین و دوست داشتنی چون خانم ،خانم با ناز و غمزه
• خَزَر : گشت وگذارکننده،آنکه درحال سیروسیاحت باشد،کسب نیرو ،پیشرفت کننده، تولید کننده
• حرف د :
• دئوریم : انقلاب،دگرگونی،تحوّل وتغییرریشه ای
• داشقین : طغیان آب ازحاشیه دریابه اطراف،سیل،خروج خروشان سیلاب ا زبستر واحاطۀ اطراف
• داغ تکین : نظیرکوه،استواروپرعظمت چون کوه
• داغلارجا : همانند کوهها،به اندازۀ کوه ها
• دانیش : علم،معلومات واطلاعات،سواد
• دانیشمان : مشاور،رایزن،طرف شور ومشورت
• دَمیر : آهن،سخت ومحکم،استوار ومقاوم
• دَنک : برابرومتعادل،متوازن ومتناسب
• دورال : تغییرناپذیر،باقی ماندن به همان حالت گذشته،کاملاساکت وبی صدا
• دوران : زیست کننده،آنکه زندگی کند و وجودش مشهود باشد،ماندگار
• دورسون : بقا،ماندگاری وحیات،دراغلب موارد برای فرزندان مذکری که خواهان بقایشان بودند
• دورو : صاف وتمیز،زلال ودرخشان،روشن وتابناک،عاری ازهرنوع آلودگی
• دوروک : رٲس،نوک،قله،بلندترین نقطۀ درخت،پاک،آشکار،تابناک
• دورول : پاک شدن،صاف وزلال گردیدن
• دوغرو : راست ودرست،حق،صاف وزلال،آبرومند،عاری ازخطاوسهو، جهت مستقیم،استقامت
• دومان : مه،آلودگی و دود،پرده،غمگینی،غصّه وکدورت،اغتشاش واختلاف، عدم درک متقابل
• دونات : لباس پوشانیدن،تزئین نمودن،تجهیز کردن
• دویار : درک کننده،احساس کننده،حسّاس
• دویال : حسّاس،نیروی ادراک وفهم دقیق،توانا در تشخیص وتمییزسریع وبهتر
• دَوین : جنبش وتکان،حرکت کردن،پیشرفت کردن،ترقّی وتعالی
• دیریم : حیات،زندگی
• دیزمَن : شاعر، سراینده
• دیل چین : متناسب وهم وزن بااسم «ائل چین» ساخته شده است،ازبرای دل،به خاطردل
• دیلمَن : آنکه مسلط به زبانهای زیادی باشد
• دٶنمَز : با ثبات،صبوروپایدار،آنکه به باورهایش جامۀ عمل بپوشاند،مقیّدبه کلام خویش ،راسخ ومصمّم
• داهانارد
• زاغانوس : پرنده ای از تیرۀ شاهین
• حرف س :
• سئودالی : دلباخته وعاشق،سودا زده
• سئویک : دوست ورفیق
• سئویگ : عشق،محبّت،مهربان،مفتون
• سئیحان : جاری وروان،خروشان،جوشان
• سارمان : قوی هیکل،تنومند
• ساغ آی : سالم ونیرومند،محکم واستوار،زنده،مقاوم
• ساغمان : مقاوم ،دارای استقامت
• ساغون : پیمانه،وسیله اندازه گیری
• سالار : سردار،رهبرورئیس،بزرگ ومهتر،فرمانده
• سانال : جذاب،شهیر،نام دار
• سانلی : لایق حرمت وگرامی داشت
• ساوورال : آنکه برسخن وقول خویش پایبند باشد
• سایان : کسی که به سایرین احترام گذارد،درخورحرمت
• سای دام : شفّاف،عاری ازعیب ونقص
• سایمان : حسابدار،محاسب
• ساییل : محترم،گرامی،معتبر
• سَنجَر : نشاندن وشکافتن،غلبه کردن و فائق آمدن
• سولدوز : ستارۀ آب،نام قدیمی سیّارۀ عطارد یاتیر
• سونگو : سرنیزه تعبیه شده دردهانۀ لولۀ تفنگ،زوبین،نیزه کوچک
• سٶنمَز : همیشه روشن وشعله ور،آنکه تاابد بسوزد وپرتوافشانی کند
• سهند
• حرف ش :
• شاکیر(شاکر) : شکرگذار
• شانار : نام دارو شهیر، پراُبُهّت
• شانال : صاحب نام وجاه،شهیر
• شانلی : مشهور و صاحب نام ،دارای شٲن وشهرت،صاحب رتبه ومقام
• شاهلار : سلاطین ،حکمرانان ،پادشاهان
• شاهین : پرنده ای شکاری و تیز با منقار کوتاه کج و، اگر اهلی گردد درشکارمورداستفاده قرارمی گیرد
• شَن سوی : کسی که ازنیاکان وتباری خوشبخت باشد
• شوبای : مرد قوی وسالم واستوار
• شیراوغلان : پسری نظیرشاه
• شیمشَک : صاعقه،رعدوبرق،آذرخش
• حرف ق :
• قاپلان : پلنگ
• قاچای : دونده،جَلدوتندوتیز
• قاراتان : قبل ازسپیده دم،پیش ازشفق صبح ، قبل از طلوع آفتاب
• قارادَنیز : دریای سیاه واقع درشمال کشورترکیه
• قارتال : عقاب،قدرتمند وقوی
• قایا : صخره،پرتگاه
• قوباد : درشت وناخوشایند،نام وزون و بی ریخت،زُمُخت
• قوتاد : شاد ومسرور باشد
• قوتال : نیک بخت،شادمان وخوشحال،مسروروبا نشاط
• قوتلو مارال : ماده گوزن مقدس وخوش یمن
• قوچاق : جوانمرد،جسورونترس،دلیروشجاع،مردانه،سخاوتمند
• قورخماز : بسیارنترس وبی باک
• قورقود : دارای هیبت وشکوه،وحشت برانگیز،تندخو وخشن
• قیلینج : شمشیر،قیلیج
• حرف ک :
• کاراچور : شمشیر ، کمر
• کامو : تمام ،عامّ،اجتماع ،عموم
• کانیت : دلیل وبرهان،مدرک،ثبوت
• کایان : آب پرسرعتی که ازکوه جاری شود ،سیل شدید کوهی،بهمن
• کَسکین : تیز،برّنده ،تیغ
• کوجامان : بسیار بزرگ ،درشت جثّه
• کورال : قانون و قاعده،نظام وضابطه
• کورجان : گداخته
• کورشون : عنصرسُرب
• کولک(کولاک) : باد و طوفان، کولاک
• کونای : نشاط وسرور،شادمانی،فرح،خورشید،آفتاب کوچک
• کونتای : محکم،نیرومند ومقاوم
• کیپَر : دلاوروجوانمرد نمونه
• کیرال : خلق،اجماع،حکمران،قیصر
• کیرمان : انسانی که پوستش سفید باشد یا به سفیدی گراید
• کیوانچ : اعتماد نمودن،احساس غرورکردن،افتخار،شادمانی
• حرف گ :
• کٶک سان : دارای اصل وتبار
• کٶک سَل : ریشه ای،پایه ای واساسی
• گَرمَن : قلعه، بارو
• گَزگین : سیّاح،توریست
• گورسئل : سیل دمان،آب جاری خروشان وپرسرعت،،سیلاب
• گورسان : صاحب شهرت وحرمت بسیار،شهیر ونامدار
• گورساو : بسیارسالم واستواروسرزنده
• گول اوغلان : پسری همچون گل،گل پسر
• گول مان : انسان خوشایند ونیکو چون گل،دوست داشتنی چون گل
• گونئی : سمت جنوب،مکان آفتابگیر
• گون ایشیق : نور و درخشش خورشید
• گوندَن : تابناک ودرخشنده همانند آفتاب،پارۀ خورشید،مهربان
• گون دَنیز : « گون » و « دنیز »
• گون شَن : خوشبخت
• گون یاز : آفتاب بهاری
• گٶک سئوَن : دوست دارنده آسمان
• حرف م :
• مانچو : اعاده کردن،حق کسی رابازگرداندن
• مَحَمَّد : ستوده،بسیارخوشایند،پسندیده
• موتسان : کسی که خوشبخت وسعادتمند محسوب می شود
• حرف ن :
• نورپاشا : پاشای نورانی
• نویان : سرکرده،فرمانده،شاهزاده،اصیل زاده،نجیب صاحب اصل ونسب
• حرف و :
• وورغون : دلباخته وشیفته،مفتون،شیدا،فریفته وواله گشته
• وولکان : کوه آتشفشان
• حرف ی :
• یئتکین : تکامل یافته ،بالغ شده،مجرّب
• یئنَر : غالب ،پیروز وچیره
• یئنیلمَز : آنکه هرگزشکست نخورده،ملغوب نگردد،صاحب دیانت
• یاربَی : دوست ویاوربیک وآقا
• یاردیمجی : کمک کننده ،مدد دهنده
• یارقی : عدالت،رٲی وحکم ،شعور
• یارقیچ : حاکم ،قاضی،داور
• یازقی : سرنوشت ،بخت وطالع ،تقدیر
• یاشموت : جوان خوش یمن ومبارک وخجسته ،خوش بخت واقبال
• یاغیز : سیاه،مایل به سیاهی،خاک
• یاکار : سوختن،شعله ورگشتن
• یاکان : سوزاننده ،آتش زننده
• یالچین : صخره بسیارمحکم ومقاوم وراست ،صخره قائم وتیز
• یالمان : تپّۀ قائم وتیز،قلۀ کوه
• یالین : شعله ،درخشان،درخشش آذرخش
• یامچی : نامه رسان،چاپار،پیک ،قاصد
• یانار : شعله ور،آتش افشان،آتشین
• یورد : وطن، سرزمین، مملکت یا ولایت
• یوکسَک : والا، بلند، فوق، عالی
• یولاچ : رهبر، راهنما، ایلچی، پیامبر
• یول بارس : پلنگ
• ییگیت : جوانمرد، جسور، شجاع
• ییلماز : انصراف ناپذیر، کسی که از گفته اش عدول نکند، بی باک
• یٶنتَم : مِتُد، روش و اصول، قاعده